GESCHIEDENIS

In 2022 is het 450 jaar geleden dat een begin werd gemaakt met de vorming van de Nederlandse staat. De Watergeuzen rammeiden op 1 april 1572 de Noordpoort van Den Briel, in naam van de prins van Oranje.

Op 5 april volgde een tegenaanval door Spaanse legertroepen. Stadstimmerman Rochus Meeuwiszn. verzon een list. Hij hakte het Nieuwlandse sluisje open waardoor de polder rondom Brielle onder water liep. Dit was de eerste toepassing van inundatie tijdens de Tachtigjarige Oorlog. De Spanjaarden moesten zich terugtrekken. Brielle was hierdoor de eerste stad in de Noordelijke Nederlanden die blijvend was bevrijd.

In de maanden die volgden, liepen tal van steden over naar Oranje. Twaalf ervan kwamen bijeen op de eerste vrije statenvergadering in Dordrecht op 19 juli 1572.

BETEKENIS

Dat vrijheid niet voor iedereen hetzelfde betekent, bleek al snel. De Watergeuzen hadden, nadat ze Gorinchem hadden ingenomen, 19 rooms-katholieke geestelijken gevangen genomen. Op bevel van Lumey werden de geestelijken naar Brielle gebracht. Omdat zij hun katholieke geloof niet wilden opgeven, werden zij gemarteld en op 9 juli opgehangen. De Bedevaartskerk en het martelaarsveld in Brielle herinneren aan deze gebeurtenis.

Vrijheid, verdraagzaamheid en identiteit waren in die tijd al in het geding. De vrijheid van de één was en is niet altijd die van de ander. Nog steeds is het belangrijk het er met elkaar over te hebben. Naast vieren ook herdenken en bezinnen. Ook en wellicht juist in de stad die als wapenspreuk heeft: ’Libertatis Primitiae’. Eersteling der vrijheid, dat is Brielle in 2022 al 450 jaar.

ORGANISATIE

De gemeenteraad heeft de hoofdlijnen van ’2022’ vastgesteld en een budget geraamd. Gemeente, organisaties, bewoners en een speciaal hiervoor in het leven geroepen stichting slaan de handen ineen om het jaar 2022 onvergetelijk te maken.

De stichting gaat de Brielse samenleving informeren over en stimuleren tot activiteiten en evenementen. Een denktank van Brielse inwoners ondersteunt de stichting hierbij. Verder zet de stichting haar kennis en ervaring, netwerk en budget in.

De gemeente faciliteert de stichting en werkt hiernaast aan samenwerking met andere overheden en partijen.

INSPIRATIE

”Mijn ervaring is dat veel mensen Brielle wel kennen van horen zeggen of van de geschiedenisboeken, maar dat slechts een klein deel hier ook daadwerkelijk is geweest. Komen mensen hier voor het eerst, dan zijn ze eigenlijk zonder uitzondering enthousiast en onder de indruk. Die ervaring gunnen we natuurlijk nog veel meer mensen. We zijn trots op Brielle en op haar betekenis voor de Nederlandse geschiedenis.

We gaan van ’2022’ niet een momentopname maken, maar iets dat ons blijvend inspireert en waaraan we waardevolle initiatieven en herinneringen overhouden.”

Burgemeester Gregor Rensen.